Balneoterapia to cała gałąź medycyny naturalnej specjalizująca się w leczeniu przy pomocy kąpieli. Znaczną część takich zabiegów można przeprowadzać w warunkach domowych, wystarczy tylko zaopatrzyć się w odpowiednie dodatki lub wykorzystać naturalne produkty zdrojowe. Kąpiele takie, jako przykład medycyny naturalnej, możemy podzielić na kilka rodzajów w zależności od tego, jaki efekt chcemy osiągnąć. Przyjrzyjmy się zatem jakie możliwości oferuje nam ten typ terapii.
-
Ciepłe i gorące kąpiele lecznicze
Stosuje się je oczywiście w celu rozgrzania organizmu, a co za tym idzie, uzyskania efektu rozkurczowego oraz przekrwienia poszczególnych grup mięśniowych. Zastosować je możemy zatem w różnego rodzaju kolkach. Nie ma tu większego znaczenia rodzaj kolki, efekt rozkurczowy osiągniemy zarówno przy kolce żołądkowej, jelitowej, wątrobowej, czy też nerkowej. Zalecana jest tu jednak daleko idąca ostrożność gdyż kąpiele tego rodzaju mogą być niebezpieczne dla osób zmagających się z problemami układu krwionośnego, a ponadto przed ich stosowaniem powinny zostać wykluczone wszystkie inne możliwości związane z procesami chorobotwórczymi jamy brzusznej i miednicy, a w szczególności stany zapalne, które mogłyby wywołać zapalenie otrzewnej. Z tego powodu te zabiegi medycyny naturalnej powinien zalecać tylko lekarz.
-
Kąpiel tlenowa
Ten rodzaj kąpieli stosować mogą osoby cierpiące na nerwicę, przewlekłe zapalenie oskrzeli, rozedmę płuc, niedokrwistość, chorobę niedokrwienną serca, miażdżycę mózgu oraz osoby wątłej postury, słabe, czy odbywające rekonwalescencję.
Sam zabieg wykonujemy w następujący sposób: do wanny wypełnionej wodą o temperaturze do 350C ? cieplejsza powodowałaby zbyt szybkie uwalnianie tlenu, dodajemy wodę utlenioną w tabletkach (Pertlenon). Z racji powolnego uwalniania tlenu przy tej temperaturze wody, kąpiel powinna trwać około 30 minut.
-
Kąpiel odkażająca
Najbardziej bezpiecznym i jednocześnie niedrażniącym skóry jest nadmanganian potasu, a właściwie manganian(VII) potasu, czyli sól potasowa kwasu nadmanganowego (KMnO4). Stosuje się go do zarówno profilaktycznych kąpieli niemowląt jak i osób dorosłych. Takie zabiegi medycyny naturalnej w formie kąpieli znajdują zastosowanie przy zmianach ropnych skóry, czy też u obłożnie chorych, u których wystąpiły odleżyny. Stosowana jest także – lecz w tym przypadku jako kąpiel nasiadowa, w momencie wykrycia zmian w okolicach odbytu (przetoki, żylaki, czyraki, czy wyprzenia).
By przygotować taką kąpiel w małym szklanym naczyniu rozpuszczamy nadmanganian potasu. Do wanny wypełnionej wodą o temperaturze 37 stopni dolewamy wcześniej rozpuszczoną substancję. Stężenie powinno być takie, aby woda przybrała kolor jasnoróżowy. Pamiętać należy by nie wrzucać kryształków nadmanganianu potasu bezpośrednio do wody, gdyż nierozpuszczone mogą powodować podrażnienia skórne. Kąpiele takie wykonuje się zazwyczaj tylko w razie konieczności. Gdy zajdzie potrzeba wykonania kilku zabiegów, to można ich częstotliwość zwiększyć do 2-3 razy w tygodniu, aż do ustąpienia objawów.
-
Kąpiel mydlana
Ten rodzaj zabiegu medycyny naturalnej warto zastosować w przypadku niektórych chorób skóry. Polecana jest przy nadmiernym rogowaceniu naskórka, przy trudnościach z jego złuszczaniem, przy wrastaniu paznokci, odciskach, nagniotkach, łuszczycy, trudno gojących się i ropiejących ranach oraz w czyrakach mnogich. Kąpiel taka powoduje zmniejszenie napięcia skóry, co przyczynia się do otwarcia ropnych kieszonek, przynosząc choremu niemalże natychmiastową ulgę, a także przyspiesza ustępowanie stanu zapalnego. Przed przygotowaniem właściwej kąpieli należy przygotować mydło. W tym celu stosuje się płatki mydlane lub zwykłe szare mydło (około 300-400g na wannę). Mydło takie pocięte lub zestrugane rozpuszczamy w kilku litrach wrzątku przez okres kilku do kilkunastu godzin.
Tak przygotowaną zawiesinę wlewamy do wanny i napełniamy ją wodą o temperaturze 36-38 stopni, tak by wydawała się ciepła, lecz nie gorąca. Czas trwania kąpieli? – w zależności od wskazań od kilku minut do godziny. Krótsza kąpiel w przypadku wystąpienia stanów ostrych, najdłuższa natomiast przy zrogowaciałym naskórku. Jeśli chore miejsce na to pozwala stosujemy kąpiele częściowe, ograniczone do odpowiedniej części ciała. W przypadku zmian okolic odbytu wskazany jest zabieg medycyny naturalnej w formiekąpieli nasiadowej.
Bez względu na sposób, czy to pełna kąpiel, częściowa, czy nasiadowa, z początku wykonujemy ją codziennie. Po 2-3 kąpielach wykonujemy ją co 2 lub co 3 dzień. Cała kuracja składa się z 5-12 kąpieli.
-
Kąpiel kojąca
Przy przewlekłych chorobach skóry (oparzenia, odmrożenia, świerzb, egzema) polecane są właśnie zabiegi medycyny naturalnej w formiekąpieli kojących. Nie leczą one powyższych chorób, lecz w znaczący sposób łagodzą ich objawy. Potrafią być szczególnie pomocne w przypadku świądu związanego z cukrzycą. Tak jak i w innych rodzajach kąpieli także i tu, jeśli jest taka możliwość, stosujemy kąpiele częściowe. Pamiętać należy także, że we wszystkich tego typu zabiegach nie stosujemy mydła, ani żadnych innych dodatków kąpielowych.
Typowymi przedstawicielami jest kąpiel w roztworze krochmalu, czy też w odwarze z otrąb pszennych. Tę drugą przygotowujemy w następujący sposób: woreczek z płótna lnianego, jutowego bądź bawełnianego napełniamy 2kg otrąb i gotujemy w kilku litrach wody przez około 40 minut. Tak przygotowany odwar wlewamy do wanny wypełnionej wodą o temperaturze około 36 stopni, tak by chory odczuwał przyjemne ciepło. Sama kąpiel powinna trwać około 10-15 minut, powtarzamy ją codziennie przez 20 dni.
-
Kąpiele ziołowe
W tym przypadku kąpiel będzie posiadała odmienne właściwości w zależności od ziół, które użyjemy. Możliwości jest mnóstwo. Możemy przygotować zabieg medycyny naturalnej w formie kąpieli relaksującej, tonizującej, wyciszającej, rozgrzewającej, odprężającej, wzmacniającej, napotnej, uśmierzającej ból, energetyzującej i wiele, wiele innych.
Schemat przyrządzania takich kąpieli jest podobny. Najpierw przygotowujemy napar lub odwar z wybranych ziół (zależne od ziół które wybierzemy), a następnie tak przygotowany płyn przelewamy do wanny wypełnionej wodą o temperaturze 35-37 stopni. Sama kąpiel trwa 10-20 minut.
Oczywiście zamiast ziół można wykorzystać ich gotowe wyciągi, czy to wodne, czy alkoholowe. Wygodne w użyciu są także olejki eteryczne. Pamiętać należy tylko by kilka jego kropli przed umieszczeniem go w wodzie (w której się nie rozpuszcza) rozprowadzić w niewielkiej ilości spirytusu.
- Kąpiel drażniąca skórę
Znajduje ona zastosowanie w schorzeniach ogólnych: przy nieżytach górnych dróg oddechowych, nerwobólach międzyżebrowych, nerwu kulszowego (ischias), bólach krzyża, a także mięśniobólach. Pamiętać należy, że zabieg ten nie jest odpowiedni dla osób ze skórą wrażliwą, a także w przypadkach nerwic naczyniowych.
Najbardziej popularnym środkiem do wykonania tego zabiegu medycyny naturalnej jest kwas mrówkowy. 100-150g takiego kwasu lub 200-250g spirytusu mrówkowego dodajemy do wanny wypełnionej wodą o temperaturze 35 stopni. Czas kąpieli to 10-15 minut.
- Kąpiel ściągająca
Tego rodzaju kąpiel zalecana jest w przypadkach żylaków odbytu (czyli hemoroidach), owrzodzeniach żylakowatych podudzi, zapaleniu skóry, czy wreszcie przy problemach z potliwością.
By przygotować taką kąpiel przez półtorej godziny przygotowujemy odwar z 2-3 kg rozdrobnionej kory dębowej. Odwar ten wlewamy do wanny wody o temperaturze 35-37 stopni. Kąpiel trwa 10-30 minut.
Jak i we wcześniejszych rodzajach, tak i ta kąpiel może być wykonywana jako częściowa. W tym przypadku ilość kory odpowiednio zmniejszamy.
- Kąpiele solankowe
Wskazane są przy chorobach narządów ruchu, chorobach zwyrodnieniowych stawów i kręgosłupa, przy gośćcu, nerwobólach i niektórych postaciach porażeń obwodowych. Rozróżniamy kąpiele ciepłe i gorące oraz słabe (stężenie 0,5-1,5%) i silne (stężenie 3-4%). Z zasady powinniśmy zacząć od kąpieli słabych i ciepłych, a z czasem zwiększać temperaturę i zasolenie. Roztwór pod te zabiegi medycyny naturalnej przygotowujemy bezpośrednio przed kąpielą. Pierwsze próby nie powinny być dłuższe niż 5-10 minut, z biegiem czasu możliwe wydłużenie do 20 minut.